Okuma Öğretiminde Yürütücü İşlevler
Öncelikle yürütücü işlevlerin ne olduğunu bulmaya çalışalım.
Temel olarak yürütücü işlevler terimi, öz kontrol veya öz düzenleme için
kullanılan bir dizi nörokesnitif süreci ifade eder. Nörokesnitif süreç ise,
karar verme, soyut düşünme, dürtü kontrolü, entelektüel süreçlerin yürütüldüğü
süreçtir. İnsanların hedefleri ve planları vardır. Bu hedef ve planlara yönelik
olarak eylemlerini, dikkatlerini ayarlarlar. Bu davranışı düzenlemenin ve
dikkatinizi yönlendirmenizin ta kendisidir. Okuma sırasında üst bilişsel
farkındalık yürütücü işlevlerin bir bölümü olarak okuma stratejilerine direkt
etki eder. Ama tek başına sadece bu işlev okuma için yeterli değildir. Okumayı
etkileyen diğer bir alan olan çalışma belleği bahsetmek büyük önem sarf
etmektedir. Çalışma belleği, biz düşünürken geçici olarak bilgileri tutan
sınırlı bir kapasitesi olan belleğimizdir. Okumanın mekanik olarak ardıl bir
kod çözme süreci olduğunu düşündüğümüzde çalışma belleği, harf dizilerinin
akılda tutulması, birleştirilmesi, kelimelerin ve cümlelerin bir çırpıda
söylenmesi için kapasitesinin arttırılması gereken önemli bir bellektir. Eğer
okumayı iyileştirmek için üst bilişe ve çalışma belleğine odaklanırsanız okuma
ve anlama süreçlerinin bu durumdan olumlu etkilendiğini görüyor olacaksınız.